İletişimin En Temel Birimi Transaksiyonel Analiz

            “İnsan bir yaşama doğmaz, insan yaşam senaryosuna doğar” demiş Eric Berne.  Kendisi bir psikiyatr. 

               Bugün Transaksiyonel Analizden bahsetmek istiyorum. Belki yazdıklarımı okuduktan sonra daha detaylı araştırmaya girmek isteyebilirsiniz. Biraz derinlere yol alalım.  Hayatın içinde bir oyuna doğmuş oluyoruz, anne karnı gibi güvenli bir ortamdan hayata doğduğumuzda etrafımızda olup bitenleri analiz etmekle başlıyor her şey. Her türlü ilişkilerimizde bir drama üçgenimiz mevcut. Yaşam planın büyük bir parçası. Hayatınızın sonuna kadar farkındalığınız olmadan dahi bu oyunu sürdürebilirsiniz. Biz hangi rolü oynuyorsak o an, o rolün karşısında oynayacak kişileri seçiyoruz.  Bazen eleştiren bazen kurtarıcı bazen de kurban rolünde oluyoruz.

             Transaksiyonel Analiz der ki insan da üç farklı ego hali var, bu analiz insan davranışını açıklamaya adamış kendini. Bu egolar ise Çocuk egosu, Yetişkin egosu ve Ebeveyn egosu. İletişiminiz esnasında konuşurken hangi benliğiniz devredeyse buna uygun transaksiyonun devreye girmesi sonucunda, iletişimin devam edip etmeyeceğini, bu transaksiyon belirler.

            Ne anlatıyorsun diyenler için biraz örneklendirelim öyleyse; Ego nedir? Ego, ben demektir. Benim tamamım. Birine çok egolu derseniz benliğine saldırmış olursunuz aslında. Çünkü herkeste üç benlik hali var.

Ebeveyn Benlik durumu; ben değil benden öte olan, geçmişimde, doğduğum andan itibaren, izlediğim, gördüğüm, duyduğum hayatımda kimler varsa onlardan öğrendiklerim, hayatımda izi olan ebeveynlerimin bana dikte ettikleri, onların birbirleriyle olan davranış örüntülerinden aldıklarım.

          Yetişkin Benlik Durumu; Anın akışındayken ki duygu, düşünce ve davranışlarım. Şimdiyi ifade eder.

         Çocuk Benlik Durumu; Dün’e ait duygularım, anılarım, heyecanlarım, sezgilerim. Bize ait kreatif, eğlenen taraflarımız.

         İnsan 1 dakika içinde bu üç benlikten diğerine geçişler yapabilir. Bu benlik durumlarına gerektiği şekilde akışkan olarak geçiş yapabilen kişiler dengede olan ve kendini daha iyi konumlandırabilen kişilerdir.  Hangimiz hangi roldeyken hangi benlik durumunda kalıyoruz? Bunu bilmek bir farkındalıktır.

         Ben birine Merhaba dedim, o da bana merhaba dedi. Bunu bazen daha düşük bir mod ile, bazen daha cilveli, bazen daha mutlu bir modla gönderebiliriz. İşte bu iletiminiz bir benlik anı ve ilişkilerinizi belirliyor. Arabayla yola çıktınız, yolda birisi çok tehlikeli bir şekilde solladı sizi ve bu korku anı sizin çocuk benliğe düşmenize neden olur ve hemen ardından belki de küfür edersiniz çünkü onları geçmişte öğrendiniz. Sonra sakinlersiniz ve yetişkin benliğe geçersiniz.

       Ama bana göre en önemlisi olumlu ya da olumsuz iyi ya da kötü bir şekilde temas almaktır. Yani iletişim kurulmalıdır. Görmezden gelinmediğiniz, sağlıklı iletişim kurabildiğiniz günler dilerim. Sevgiler.